Artvin’de hayvanlarda görülen çiçek hastalığı kontrol altında

19 Temmuz 2018

2945

Artvin’de, halk arasında ‘çiçek hastalığı’ diye bilinen, Lumpy Skin Disease (LSD) olarak adlandırılan nodüler ekzantemi hastalığı nedeniyle meydana gelen büyükbaş ölümleri üzerine, karantinaya alınan 5 ilçede hastalık kontrol altına alındı.

Artvin’in Hopa, Arhavi, Borçka, Murgul ve Kemalpaşa ilçelerinde, derilerinde yaralar oluşan ve bitkin düşen büyükbaşların ölmeye başlamasının ardından bölgeye gelen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ekipleri, inceleme yapmıştı. ´Çiçek hastalığı’ diye bilinen, LSD olarak da adlandırılan nodüler ekzantemi hastalığı taşıdığı belirlenen, ilk etapta, 12´si Kemalpaşa’da, 11’i Hopa’da, 3’ü Arhavi’de toplam 26 büyükbaş itlaf edildi. İl Gıda tarım ve hayvancılık ekipleri yoğun mesainin ardından hastalığı kontrol altına aldındı.

İstanbul Pendik ile Erzurum veteriner kontrol enstitülerinden gelen veterinerlerden oluşan heyet, hastalığın görüldüğü bölgelerde durum tespit ve inceleme çalışması yürüttü. Karantina sahasında, hastalık taşıdığı belirtilen 30 büyükbaş daha itlaf edildi. Böylece 5 ilçede itlaf edilen hayvan sayısı 56’ya yükselmişti.

Veterinerler, hastalık konusunda yöre sakinlerini bilgilendirildi. Şüphelenilen hayvanların göz ve ağız kısmından sıvı, deri ve kan numunesi alan ekipler, aşılama ile ilaçlama çalışması gerçekleştirdi. Ahırlarda ve çevrelerinde ise dezenfeksiyon işlemleri yapıldı. Artvin il genelinde de hastalığa karşı hayvanlara koruyucu aşı çalışması tamamlandı.

İl Gıda ve Hayvancılık İl Müdürü Dursun Okur ve uzman kadrosu kısa sürede hastalığın yayılmasını engelledi. Yoğun bir mesai harcayan ekipler felaketin önüne geçtiler. Bu çalışmada emeği geçen personelimize, ilimiz dışından gelen uzmanlarımıza, bize güvenen hayvan yetiştiricilerimize çok teşekkür ediyorum.” dedi.

Büyükbaş Hayvanlarda Çiçek Hastalığı

Büyükbaş hayvanlarda çiçek hastalığı, büyükbaş hayvan diye tabir ettiğimiz hayvan grubu otçul, geviş getiren çift tırnaklı hayvanlardır. Bu hayvan grubunda inek, düve, tosun, manda, dana gibi sığır cinsi hayvanlar bulunur. Büyükbaş hayvanlarda çiçek hastalığı genellikle pox cinsi virüsler tarafından oluşturulmaktadır. Büyükbaş hayvanlarda çiçek hastalığı çeşitli olup hayvan türleri arasında değişik semptomlarda görülmektedir.

BÜYÜKBAŞ HAYVANLARDA ÇİÇEK HASTALIĞI BELİRTİLERİ

Yüksek ateş Deride şişlik, kızarıklık, kabartı, su toplanma, nodül gibi oluşumlar Yeme ve içmede iştahsızlık Aşırı kilo kaybı Süt ve et veriminde düşmeler Halsizlik ve sürekli yatma hali Anormal davranışlar Göz yaşı akıntısı Rinitis, konjunktivits ve keratitis şekillenmesi Tüylerde kabarma, yer yer dökülmeler ve parlaklığını kaybetmesi Gebe hayvanlarda düşük Döl tutmama, kısırlık gibi reprodüktif bozukluklar

Büyükbaş hayvanlarda çiçek hastalığı şekillenmesi viral bir enfeksiyon olduğu için medikal tedavisi zordur. Çiçek hastalığı ile mücadelede aşı programları uygulanarak bağışıklık sağlanmaktadır. Çiçek hastalığı şekillenmiş büyük baş hayvanlarda ise ilaç uygulamaları genellikle çiçek hastalığının oluşturduğu semptomlara yöneliktir. Çiçek hastalığına bağlı oluşan ateşin düşürülmesi, iştahsızlığın ortadan kaldırılması, sıvı kaybının tekrardan geri yerine konulması, oluşan yaraların tedavisi gibi durumlar için ilaç uygulamaları yapılmaktadır. LSD gibi büyükbaş hayvanların çiçek hastalıkları çok ciddi bir hastalık olup, tedavisi zordur. Hayvanın bağışık sisteminin hastalığı yenmesi beklenilir. Genelliklede bu hastalığa yakalanmış hayvanlar hayatını kaybeder. İlaç tedavisine çok fazla cevap ermez. Zoonoz (insana bulaşabilen) bir hastalık olup, bu hayvanların kesilip yenmemesi, sütünün tüketilmemesi, görüldükleri yerde gıda, tarım ve hayvancılık bakanlığına ihbar edilmesi gereken bir hastalıktır.

HAYVANLARDA ÇİÇEK HASTALIĞINDAN KORUNMA

Bu hastalığın kesin tedavisi bulunmamakta ve ancak semptomatik tedavi uygulabilmektedir. Hayvanların koyun çiçeğine karşı korumak için canlı ve inaktif özellikteki aşılardan faydalanılmaktadır. Sonbahar mevsimi başında canlı aşı koruma amaçlı yapılmaktadır. Canlı aşı sonbahar mevsimi başlarında ve hastalık çıkan bölgelerde 2 yıl süresince yılda 1 defa, 6-12 haftalık olan kuzu ve oğlaklara 0,2 ml, 12 haftalıktan büyük hayvanlara 0,5 ml verilmektedir. Bağışıklık 21 günlük sürede oluşmakta ve bağışıklık 8 ay boyunca devam etmektedir. Hastalığa karşı etkin bir mücadele için sağlıklı olan sürülere hastalık etkeni bulaşmış olan hayvanların sokulmaması gereklidir. Bu neden ile sürüden hariç alınan hayvanlar en az 21 günlük süre ile karantinaya alınmalı, sürüden farklı bir yerde barınmaları sağlanmalıdır. Eğer hayvanlarda hastalığa dair bir belirti oluşmaz ise sürüye katılmaları gerekir. Hayvanlarda çiçek hastalığı nedeni ile ölüm olduğu zaman ölen hayvanın derin kireç çukurlarına gömülmesi sağlanmalıdır ayrıca bu hayvanın barındığı ortamda dezenfekte işlemi yapılmalıdır. Hasta hayvana teması olan kişi sağlıklı hayvanlara dokunmamalıdır.