ÇAYKUR’un fire ve kalite oyunu: Fire oranı yüzde 1’e düşürüldü

0
401

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) 2020 yılı yaş çay sezonu başlamadan çay eksperleri ile çay üreticilerini karşı karşıya getirecek bir karara imza attı. Çay alım yerinde, yaş çayın kurumaya bağlı doğal olarak verdiği fire oranının bu yıl çay alım sezonunda yüzde 1’e düşürüleceğini fabrikalara iletti.

İki yıl önce yüzde 3 olan çay alım yeri fire oranını geçen yıl yüzde 2’ye düşüren Çaykur’un bu yıl tekrar oran düşürmesi tartışma yarattı. Çayın bekleme süresinde yüzde 1’den daha çok fire vereceği ve bu nedenle aradaki farkın üreticiye fatura edileceği eleştirisi geldi.

Çay işletmeleri Genel Müdürlüğünün 2020 yılı yaş çay sezonunda uygulamaya koyacağı karara tepki gösteren DİSK’e bağlı GIDA İş sendikası Rize Şube Başkanı Ramazan Sarıoğlu, yüzde 1’lik oranı hiçbir çay alım eksperinin tutturmasının mümkün olmadığını vurguladı.

RİSK ALMAK İSTEMEYEN EXPER FATURAYI ÜRETİCİYE ÇIKARACAK

Kararın çay müstahsili ile çay eksperi arasında açık bir kavgaya neden olacağını ifade eden Sarıoğlu şunları söyledi: Çaykur’un istediği bu fire rakamını hiçbir eksper tutturamaz çünkü yaş çayı aldığınız ve alım yerine bir gün bekletmeniz durumumda zaten yüzde 1 veya yüzde 2 fire veriyor. Kaldı ki çayın yüklenmesi aşamasında veya çayın 2 gün boyunca ambarda kalması durumunda firenin yüzde 3’e çıkması söz konusu olabiliyor. Bu durumda yüzde 1 gibi bir rakamı tutturamayan eksper hakkında soruşturma açacak olan kurum, ilk etapta 6 ay çalıştırdığı eksperi 120 gün çalıştırıp kapı önüne koyacak. Eksper bu durumla karşılaşmamak için çay müstahsilinin çayından fazla fire keserek durumu dengeleme çalışacağı bir gerçek. Bu durum ise müstahsil ve eksper arasında ciddi bir kavgaya neden olacak. Bu yanlış bir uygulamadır, sorunludur, bundan kesinlikle vaz geçilmelidir”.

ÇAYKUR KENDİ YANLIŞININ BEDELİNİ EMEKÇİYE ÖDETİYOR

ÇAYKUR’un, yanlış alım ve pazarlama politikaları sonucu düştüğü durumdan, kendisini kurtarmak için çalışan emekçilerine ve çay üreticilerine müeyyide uygulamak istediğini belirten Sarıoğlu şu bilgileri paylaştı: “Çaykur sadece fire oranını değil kalite oranını da düşürüyor. 2 yıl öncesi çayın yüzde 10 olan kalite oranını geçen yıl yüzde 7’ye indiren Çaykur bu yıl oranı yüzde 5’e düşürme kararı almıştır. Bunun bedelini ödeyecekler yine çay üreticisi ve çalışanlar olacaktır”.

Çaykur yeni uygulamaları ile üreticiyi özelin kapısına daha kuvvetli iteceğini ifade eden Sarıoğlu, “Biz işçi sendikası olarak sendikal örgütlenmenin dışında da üreticilerin örgütlenmelerine destek vererek daha güçlü mücadele alanları yaratmalıyız” dedi.

Gençağa KARAFAZLI
Ali Osman ERTAŞ
Rize Evrensel