Yerel yönetimlerde Hopa’da kadının adı yok! – Hasan Azaklı

Ülkemiz genelinde aydın ve seküler bir toplumsal yapısı ile bilinen Hopa’da bu yapıya bağlı olarak kadının yerinin ve yerel yönetimlerde kadının ağırlığının belirleyici olması gerekirken aksine kadının adının olmadığı bir şekillenme ile karşı karşıya bulunmaktayız. 2019 yılı mart ayında yapılacak yerel seçim öncesi partilerin (özellikle bu günlerde CHP’nin) aday adayları açıklanırken hiç kadının olmadığını üzüntü ile izlemekteyiz.

1989 yılından günümüze dek yapılan yerel seçimlerde belediye başkanlığı görevini yapan kişilerden hiç kadın olmadığı açıkça görülmektedir. Yani sözün özü Hopa’da Belediye başkanlığı görevinde kadının adı yoktur.

Aynı şekilde 1989 yılından bu yana yapılan yerel seçimlerde belediye meclis üyeliklerinde durum nasıldı? 1989-1994 döneminde 11 belediye meclis üyesinin hepsinin erkek olduğu görülmektedir. 1994-1999 döneminde 11 belediye meclisi üyesinden onu erkek biri kadındır. 2004-2009 döneminde11 belediye meclisi üyesinden onu erkek biri kadındır. 2009-2014 döneminde 11 meclis üyesinin 11’ide erkek üyeden oluşmaktadır. 2014-2019 döneminde ise 11 belediye meclisi üyesinin 9’u erkek 2’si kadından oluşmuştur.(1)

Belediye başkanlığına partilerin göstermiş olduğu adayların 1989 yılından günümüze dek kadın erkek dağılımı incelendiğinde 2014-2019 dönemi hariç diğer dönemlerde her partinin belediye başkan adaylarının baskın olarak erkek egemenliğinde olduğu, 2014-2019 dönemi için 2014 yılında yapılan belediye başkanlığı seçiminde sadece M.H.P’nin adayının kadın olduğu görülmektedir.(2)

1970’li yıllardan günümüze dek Hopa’da köy ve mahalle muhtarlıklarında kadının  temsiliyeti incelendiğinde Hopa’da hiç kadın muhtarın görev yapmadığı görülmektedir. Ayrıca 1970’li yıllardan günümüze dek yapılan muhtarlık seçimlerinde kadın aday durumu incelendiğinde 1970’li yıllarda yapılan seçimlerde sadece Bucak Mahallesinden bir kadının muhtar adayı olduğu ancak seçilemediği, 2014 yılı seçimlerinde ise Ortahopa mahallesinden kadın adayların olduğu bunlar dışında kadınların muhtarlık seçimlerinde de Hopa’da adlarının olmadığı görülmektedir.

Hopa’da 1989 yılından günümüze dek gerek mahalleler bazında gerek köyler bazında nüfus verileri incelendiğinde kadın nüfusu ile erkek nüfusunun  aynı oranda olduğu yani toplam nüfusun yarısının kadınlardan oluştuğu görülmektedir. Örneğin 1990 yılında Hopa merkez nüfusunun 11507, 1997 yılında 13811, 2000 yılında 15.445, 2008 yılında 17.024, 2014 yılında 18.924, 2017 yılında ise 20940 olduğu nüfüs sayımında belirlenmiştir. 2017 yılı nüfus tespitinde Hopa merkezde (belediye sınırları dahilinde) yaşayan 20940 kişiden 10.601’nin kadın 10.339’nun erkek olduğu  anlaşılmaktadır.(3)

Yukarıda açıklanan kadın adayların ve temsiliyet durumlarının nüfus verileri ile karşılaştırıldığında toplam nüfusun yarısında fazlasının kadından oluştuğu Hopa’da Belediye başkanlıları ve muhtarlıklarda tamamen erkek hakimiyetinde bir durumun yaşandığı belediye meclis üyeliklerinde ise 11 üyesi bulunan Hopa’da kadının temsil oranının 1989 yılından son döneme dek temsil oranının 1989-1994 döneminde %0, 1994-1999 döneminde % 9, 2004-2009 döneminde %9, 2009-2014 döneminde %0, 2014-2019 döneminde %18 kadın temsiliyetinin olduğu anlaşılmaktadır.

Hopa’da yukarıda nüfus dağılımı ile temsiliyet durumları kadınlar açısından ele alndığında tam bir facianın yaşandığı açıkça görülmektedir. Ağızlarından kadın haklarını düşürmeyen muktedirler ve siyasi partiler iş uygulamaya gelince neden kadın temsiliyetine yer vermeyip kadını daima ikinci plana atmaktadırlar? Kadını sadece her 8 mart günü mü  hatırlayacağız. Sadece 8 Mart günü mü sabahtan akşama kadın haklarından dem vurup o günü bitirdiğimizde tekrar kendi erkek dünyamıza döneceğiz? Hele Türkiye’nin en aydın en demokrat en seküler yerlerinden biri olarak gösterilen Hopa’da kadının yeri yerel bazda bu şekilde şekilleniyorsa vay Türkiyenin haline.

Peki bu durumda ne yapılmalıdır? oturup kadınların bu haline ağıt mı yakılmalıdır? Siyasi kurumlardan rica ve minnet mi dilenilmelidir? Var olan olguyu kabullenip kaderdir diye susup bir kenarda oturulmalı mıdır?

Elbette ki böyle olmamalıdır. Hopa’da her siyasi parti ve kurumlardaki kadınlar sadece elde  erkek adayların bildirisini dağıtan bireyler olmamalı, bu durumu reddetmeli ve temsiliyette ben de varım demeli ve de cesaretle ortaya çıkmalıdırlar. Hopa’daki Kadın Platformu, kadın oluşumları bu işe el atmalı, kamuoyu yaratmalı ve Hopa’da artık kadının adı var demelidirler. Hopa’nın aydınları, öncü kadınlar, ilericiler kadın temsiliyetinin oluşmasında aktif rol almalı, destek vermeli, kadın haklarını lafazanlıkla değil fiiliyatta yürüterek göstermelidirler.

Sonuç olarak; Hopa’da Kadının yerel yönetimlerde temsiliyeti için sadece görev kadınların değil, feodal erkek egemen zihniyetini aşmak istediğinden dem vuran herkesin sorumluluğundadır.

Kaynaklar:

1-Hopa Belediye Başkanlığına vermiş olduğum 09.09.2018 tarihli dilekçeme cevaben verilen dönemlere göre belediye meclis üyeleri listesi.

2-Yüksek Seçim Kururlu verileri (www.ysk.gov.tr)

3-https://www.nufusu.com › Artvin Nüfusu › Artvin İlçeleri