Trabzon, Rize, Artvin ve Gümüşhane’den 2022’de 1 milyar 445 milyon 614 bin 923 dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu, yaptığı yazılı açıklamada, geçen yıl Rize’den ihracatın yüzde 10, Artvin’den ihracatın yüzde 7 artarken, Trabzon’un ihracatında yüzde 7, Gümüşhane’nin ihracatında yüzde 5, toplam bölge ihracatında da yüzde 4 düşüş yaşandığını belirtti.
En fazla ihracat gerçekleştirilen sektörlerin başında 551 milyon 326 bin 124 dolarla fındık ve mamullerinin geldiğini kaydeden Kalyoncu, 251 milyon 62 bin 578 dolarla yaş meyve sebzenin ikinci, 190 milyon 55 bin 616 dolarla su ürünleri ve hayvancılık mamullerinin üçüncü, 179 milyon 883 bin 676 dolarla maden ve metal ürünlerinin dördüncü, 42 milyon 278 bin 536 dolarla otomotiv endüstrisinin beşinci sırada yer aldığını aktardı.
Kalyoncu, bölgeden geçen yıl 136 ülkeye ihracat gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, en fazla ihracat gerçekleştirilen 5 ülkenin sırasıyla Rusya Federasyonu, İtalya, Almanya, Gürcistan ve Çin Halk Cumhuriyeti olduğunu ifade etti.
Bölge ihracatındaki düşüşte en önemli etkenin, özellikle Avrupa piyasalarında yaşanan durgunluğa bağlı fındık ihracatının bir önceki yıla göre düşük kalması olduğuna işaret eden Kalyoncu, fındık hariç tutulduğunda bölge ihracatında bir önceki yıla göre yüzde 22 artış yaşandığını belirtti.
Kalyoncu, bunun yanında bölge illeri içinde 1 milyar dolar üzeri ihracat gerçekleştiren Trabzon’un başarısını 2022’de de sürdürerek, Türkiye geneli 1 milyar dolar üstü ihracat gerçekleştiren şehirler arasındaki yerini koruduğunu vurguladı.
Bölgenin yeterli düzeyde yatırım alamaması ve ulaştırma ile lojistikteki altyapı yetersizliklerinin de bölge ihracatının düşüş trendine girmesine neden olduğunu aktaran Kalyoncu, ihracatçıların bütün bu yaşananlara rağmen pazar payını koruyarak ihracatını sürdürmesinin takdire şayan bir başarı olduğunu vurguladı.
Kalyoncu, bölgenin kalkınmasının yegane anahtarının ihracat olduğunu ifade ederek, “İhracat bölgemiz illerinin büyüme ve istihdamına en büyük katkıyı sağlamakta. Doğu Karadeniz illerinin en büyük girdisi ihracattan sağlanmaktadır. Bu artışın sürdürülebilir kılınması için ihracatçımıza rekabet imkanı kazandırmak için çözüm önerilerimizin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Kalyoncu ayrıca Bölge ihracatının artırılabilmesi için her defasında sıraladıkları ve bugüne kadar çözüm alamadıkları ihracatçının çözüm talepleri sıraladı:
- Sarp Sınır Kapısına alternatif olacak Muratlı Sınır Kapısı bir an önce açılmalıdır.
- İllerin her ilçesinin aynı oranda gelişemediği gerçeğinden hareketle; ilçe bazında sınıflandırma yapılarak revize edilecek teşvik sistemiyle, Trabzon’un az gelişmiş yüksek ve iç kesimlerinin, yatırım teşvik mevzuatında gelişmiş 3. Bölge illeri arasında değil yeterli gelişmişlik düzeyine ulaşamamış 6. Bölge illeri arasında yer alması sağlanmalı, bu şekilde devreye alınacak teşviklerle yatırımcısı hazır olan Tekstilkent bir an önce hayata geçirilmelidir.
- Rusya-Ukrayna arasında yaşanan savaş nedeniyle tüm ülkeler karayolu geçişlerini Karadeniz Sahil güzergahı üzerinden Sarp Sınır Kapısına yoğunlaştırdığı günümüzde, yetersiz kalan Samsun – Sarp karayolunun, otoyol olarak planlanarak Doğu Karadeniz Bölgesinin İstanbul ve Ankara Otoyol ağına bağlanması büyük aciliyet arz etmektedir.
- Sarp Sınır Kapısına alternatif olacak Muratlı Sınır Kapısı bir an önce açılmalıdır.
- İllerin her ilçesinin aynı oranda gelişemediği gerçeğinden hareketle; ilçe bazında sınıflandırma yapılarak revize edilecek teşvik sistemiyle, Trabzon’un az gelişmiş yüksek ve iç kesimlerinin, yatırım teşvik mevzuatında gelişmiş 3. Bölge illeri arasında değil yeterli gelişmişlik düzeyine ulaşamamış 6. Bölge illeri arasında yer alması sağlanmalı, bu şekilde devreye alınacak teşviklerle yatırımcısı hazır olan Tekstilkent bir an önce hayata geçirilmelidir.
- Rusya-Ukrayna arasında yaşanan savaş nedeniyle tüm ülkeler karayolu geçişlerini Karadeniz Sahil güzergahı üzerinden Sarp Sınır Kapısına yoğunlaştırdığı günümüzde, yetersiz kalan Samsun – Sarp karayolunun, otoyol olarak planlanarak Doğu Karadeniz Bölgesinin İstanbul ve Ankara Otoyol ağına bağlanması büyük aciliyet arz etmektedir.
- Birçok ülkenin fındık üretiminde önemli aşama kat ettiği gerçeği göz önünde bulundurularak ve ülkemizin sektördeki hakimiyetini kaybetmek üzere olduğu gerçeğinin farkına varılarak, en kısa sürede fındık üretiminde üretimde verim ve kaliteyi artıracak destekleme modeline geçilmesi gerekmektedir.
- Bu köklü sorunların yanında, Trabzon’dan THY’nin direkt yurtdışı kargo taşımalarını başlatması ve Trabzon’dan yeni denizyolu konteyner hatlarının açılması şehrin ihracatına dinamizm katacak unsurlardır.
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu açıklamasının sonunda “Unutulmamalıdır ki, Bölgemizin kalkınmasının en önemli anahtarı ihracattır ve ihracat Bölgemiz illerinin büyüme ve istihdamına en büyük katkıyı sağlamakta, Doğu Karadeniz Bölgesi illerinin en büyük girdisi ihracattan sağlanmaktadır. Bu artışın sürdürülebilir kılınması, ihracatçımıza rekabet imkânı kazandırmak için çözüm önerilerimizin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
