Hopa’da geçmiş yıllarda tekne yapımı – Hasan Azaklı

0
717

Hasan Azaklı

Hopa, deniz kenarında bir yerleşim olması itibarı ile, Hopa insanının denizle bağı yüzyıllardır var olagelmiştir. Deniz kültürü ile biçimlenmiş ve deniz yaşamı Hopa insanının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Antik çağlardan günümüze dek gerek ulaşım, gerek balıkçılık v.b her türlü sosyal, ekonomik ve yaşamsal örüntü içerisinde deniz Hopa insanı için önemli bir yer tutmaktadır. Gerek taşımacılık, gerek olaşım, gerekse balıkçılık uğraşılarının gerçekleşebilmesi için en önemli deniz ulaşım aracı olan tekne, kayık ve küçük boy gemilerin yapımı Hopa’da yapılagelmiştir. Bu ulaşım araçlarının yapım yerleri, Azlağa (Esenkıyı) Köyü, Ortahopa Mahallesinde Kavakdibi mevkii ve Kise’deki deniz kenarlarıdır. 300-400 yıl öncesinden 1950’li yıllara dek Azlağa (Esenkıyı) köyü ile Başköy sınırları içerisinde bulunan Sultan Selim tepesinin yamaçlarında kestane ağaçlarından ormanın içinde kayık ve tekneler yapılmış ve bitirilen bu kayık ve tekneler büyük bir imece ile dağ yamacından Azlağa (Esenkıyı) köyü sahiline büyük felenklerle, diğer ağaç ve kalın halat beslemelerle indirilmiştir.

Günümüzde Hopa’da Başköylülere ithafen söylenen “sis çöktüğünde Başköylülerin deniz geldi. Bari deniz gelmişken yaptığımız tekneyi zahmetsiz hemen denize bırakalım” diyerek sise tekneyi bıraktıkları” yönündeki espri esasen o dönemde ormanda yapılan tekne işinden ötürü söylenegelmiştir. Azlağa (Esenkıyı) köyünde yapılan teknelerin yanı sıra Hopa’da Ortahopa Mahallesi Kavakdibi mevkiinde de kayık ve tekne yapımı çalışmaları Hopa Limanı başlanana kadar süregelmiştir. Kavakdibi’nde yakın zamana dek en önemli tekne yapımcısı Rıza Uğural (Mollasmanoğlu) idi. Hopa’da geçmiş yıllarda ayrıca büyük boy teknelerin yapıldığı yerlerden biri de Kise (Sugören) sahili idi.

Burada 1937 yılında 35 metre boyunda ve 350 tonluk Viçe teknesi, 1945 yılında 40 metre boyunda 750 tonluk Çoruh teknesi, 1959 yılında 500 tonluk yükleme kapasiteli Gulet tipi Ahmet Kaptan teknesi inşası bilinen en önemli teknelerdir. Bu teknelerin yapımcısı Viçe’li Ahmet Divan ustadır. Sonuç itibarı ile, Hopamızda denizle yaşamın getirmiş olduğu denizcilik kültürünün bir parçası olan kayık, sandal ve tekne yapımı faaliyetleri yüzyıllardan beri yakın zamana dek süregelmiş ve Hopamızın sosyal ve kültürel yaşamına ayrı bir renk katmıştır.